Golf là bộ môn thể thao có hình thức thi đấu Golf vô cùng đa dạng, người chơi cần nắm rõ hiểu được ý nghĩa và cách chơi của từng thể thức thi đấu.
Với mỗi giải đấu golf lớn nhỏ trong hay ngoài nước sẽ có những thể thức thi đấu khác nhau. Dưới đây là 6 thể thức phổ biến được áp dụng trong các giải đấu giúp golfer hiểu rõ hơn về cách thức tính điểm:
Stroke Play (đấu gậy)
Stroke Play, hay đấu gậy, là thể thức thi đấu đơn giản và phổ biến nhất. Trong Stroke Play, mỗi golfer (hoặc đội chơi) sẽ thi đấu tất cả 18 hố và đếm tổng số gậy. Điểm số được tính là tổng điểm mà mỗi golfer ghi được ở mỗi hố trong một vòng hoặc cả giải. Golfer nào có tổng điểm thấp nhất sẽ chiến thắng.
Tại các giải chuyên nghiệp, nếu có tỉ số hòa ở vị trí dẫn đầu sau tất cả các hố, các golfer bằng điểm sẽ thi đấu một trận playoff để tìm người chiến thắng.
Đây là hình thức thi đấu được áp dụng trong phần lớn các giải đấu, cả chuyên nghiệp và nghiệp dư.
Match Play (đấu đối kháng)
Trong thể thức thi đấu Match Play – đấu đối kháng, mỗi hố golf là một trận đấu trực tiếp. Trong thể thức này, giữa hai golfer hoặc hai đội chơi, bên nào có điểm số thấp hơn tại mỗi hố sẽ giành chiến thắng hố đó.
Nếu điểm của hai golfer hoặc hai đội chơi bằng nhau, hố đó được tính là hòa. Kết quả chiến thắng cuối cùng sẽ dựa trên tổng số hố golf mà bên nào thắng nhiều hơn.
Đây là một hình thức thi đấu phổ biến, được áp dụng trong nhiều giải golf trong nước và quốc tế như Ryder Cup, Presidents Cup, Solheim Cup. Tại Việt Nam, các giải đấu áp dụng thể thức này bao gồm: VGA Union Cup, Vô địch Đối kháng Quốc gia, Vô địch các CLB golf Toàn quốc, Vô địch các CLB golf Hà Nội, Vô địch các CLB golf TP Hồ Chí Minh, Vô địch Hội golf miền Trung, và Giải 12 con Giáp.
Foursomes
Foursomes là một thể thức thi đấu trong đó mỗi đội có hai người chơi, luân phiên đánh bóng. Một golfer sẽ phát bóng ở các hố số lẻ, còn người kia sẽ phát bóng ở các hố số chẵn, không phân biệt người đã đánh bóng vào lỗ trước đó là ai.
Các cú đánh được luân phiên thực hiện cho tới khi bóng vào lỗ hoặc đối thủ chấp nhận cho nhấc bóng. Các cú đánh phạt không ảnh hưởng tới thứ tự đánh. Foursomes có thể được chơi theo thể thức đấu gậy hoặc đấu đối kháng.
Ví dụ cụ thể: Đội 1 gồm golfer A và B, tại hố số 1 golfer A phát bóng, golfer B đánh cú thứ hai, golfer A đánh cú thứ ba, và golfer B thực hiện cú putt để đưa bóng vào lỗ. Tiếp đó, golfer B phát bóng tại hố số 2, golfer A đánh cú thứ hai, và cứ luân phiên như vậy cho tới khi bóng vào lỗ.
Các biến thể khác của Foursomes bao gồm Greensome, Foursomes hỗn hợp, và Canadian Foursomes, trong đó các đội nam và nữ thay phiên đánh bóng. Trong Canadian Foursomes (hay còn gọi là Scramble), mỗi golfer đánh bóng của riêng mình từ vị trí tee, sau đó đội quyết định chọn bóng nào có vị trí tốt nhất để tiếp tục, còn các quả bóng khác thì bỏ đi.
Fourball
Fourball tương tự Foursomes nhưng mỗi golfer sẽ đánh bóng của riêng mình. Đây là hình thức thi đấu đồng đội, và kết quả sẽ được lấy từ golfer có thành tích tốt nhất trong đội. Fourball có thể chơi theo thể thức đấu gậy hoặc đấu đối kháng.
Đối với đấu đối kháng, khi kết thúc một hố golf, golfer có điểm số thấp nhất trong đội sẽ chiến thắng hố đó và ghi một điểm cho đội mình. Sau khi hoàn thành một vòng đấu, đội nào có điểm số cao nhất sẽ chiến thắng.
Đối với đấu gậy, điểm số của đội ở mỗi hố là điểm số thấp nhất của golfer trong đội. Khi kết thúc một vòng đấu, đội nào có tổng điểm thấp nhất sẽ chiến thắng.
Ví dụ cụ thể: Sau khi kết thúc hố golf đầu tiên par 4, golfer A của đội 1 đạt 3 gậy và golfer B đạt 6 gậy. Golfer C của đội 2 đạt 4 gậy và golfer D đạt 5 gậy. Vậy, golfer A là người giành chiến thắng tại hố này và ghi 1 điểm cho đội 1.
Best Ball
Thể thức thi đấu Best Ball bao gồm các đội có 2, 3, hoặc thậm chí 4 golfer, và có thể chơi theo thể thức đấu gậy hoặc đấu đối kháng. Tương tự như Fourball, mỗi thành viên trong đội sẽ chơi bóng của mình trong suốt trận đấu. Sau khi kết thúc một hố, điểm thấp nhất của một golfer trong đội sẽ là điểm của đội đó.
Ví dụ cụ thể: Trên một Par-4, golfer A của đội 1 đạt 6 gậy, trong khi golfer B đạt 4 gậy. Golfer C của đội 2 đạt 5 gậy, và golfer D đạt 6 gậy. Đội 1 sẽ sử dụng điểm số của golfer B là điểm của đội, và đội 2 sẽ sử dụng điểm số của golfer C. Sau khi kết thúc 18 lỗ golf, đội nào có tổng điểm thấp nhất sẽ chiến thắng.
Stableford
Stableford là thể thức chơi có thể áp dụng cho cá nhân hoặc nhóm. Luật chơi của Stableford tương tự như Stroke Play nhưng có hệ thống tính điểm riêng, trong đó mục tiêu là đạt điểm cao nhất.
Điểm số của mỗi đội hoặc cá nhân được tính theo từng hố golf như sau:
- Double Bogey hoặc hơn: 0 điểm
- Bogey: 1 điểm
- Par: 2 điểm
- Birdie: 3 điểm
- Eagle: 4 điểm
- Double Eagle: 5 điểm
Sau 18 hố golf, đội chơi hoặc cá nhân nào có tổng điểm cao nhất sẽ giành chiến thắng.